Kultura w Poznaniu

Rozmowy

opublikowano:

Jak brzmi historia?

- Wraz z remontem rozpoczynamy nowy rozdział w działalności Muzeum Instrumentów Muzycznych - mówi Patryk Frankowski, kierownik otwieranego 14 września po remoncie muzeum.

. - grafika artykułu
Skrzypce królewskie Tomasza Panufnika, 1927 r., fot. S. Obst

Jak będzie wyglądać nowa aranżacja wnętrza muzeum?

Wraz z remontem rozpoczynamy nowy rozdział w działalności Muzeum Instrumentów. Wracając do gmachu naszej instytucji we wrześniu, zwiedzający będą mogli obejrzeć odświeżoną aranżację ekspozycji instrumentów muzycznych. Ponadto wprowadzone przez nas zmiany w zakresie identyfikacji wizualnej ułatwią zwiedzającym szybką orientację historyczną i kulturową. Nowe oznaczenia pięter, sal i tematów są spójne z tymi, które widz znajdzie w przewodniku multimedialnym. Taki przewodnik będzie dostępny w formie tabletu, którego wypożyczenie wliczone jest w cenę biletu. Układ i aranżacja nowej ekspozycji Muzeum Instrumentów Muzycznych wyrosły z idei ukazania instrumentów muzycznych poprzez kontekst epoki, zespołu, miejsca i tradycji. Ta początkowa koncepcja została przefiltrowana przez zasoby kolekcji muzeum oraz dostępną przestrzeń wystawienniczą.

Według jakiego klucza rozmieszczone zostaną eksponaty?

Dwie pierwsze kondygnacje prowadzą zwiedzającego przez historię artystycznej muzyki europejskiej, polskiej, a także lokalnej - poznańskiej. Możemy tu przyjrzeć się narodzinom świata świeckiej muzyki instrumentalnej oraz, dominującej w okresie baroku, sakralnej muzyki wokalno-instrumentalnej. Poruszając się po poszczególnych salach, przechodzimy przez kolejne epoki historyczne, aż w końcu dochodzimy do XVIII wieku, a więc okresu, kiedy mija czas muzyki dworskiej. Znajdujemy się wówczas na pierwszym piętrze Muzeum Instrumentów Muzycznych. Tutaj mamy szansę poznać życiorysy słynnych wirtuozów skrzypiec, odkryć świat muzyki orkiestrowej, poznać tajniki muzyki kameralnej i salonowej, a w końcu dowiedzieć się więcej o powstaniu awangardowej muzyki XX wieku.

Drugie piętro z kolei przybliża tradycje muzyczne różnych kultur świata, odkrywając bogactwo form instrumentów oraz ich funkcji. Ekspozycją tą pragniemy uzmysłowić niezwykłą różnorodność sposobów muzykowania - od najprostszych prekolumbijskich brzmień grzechotek i gwizdków poczynając, a na bardzo złożonej dźwiękowo i strukturalnie muzyce indyjskiej kończąc. 

Każda z 16 galerii, które znajdują się na przestrzeni naszego muzeum, odnosi widza do jakiegoś obszaru lub zjawiska, które jest stricte związane z jej przewodnią problematyką. Warto jednak wspomnieć, że w poszczególnych obszarach, obok głównego tematu, często znajdują się też dodatkowe konteksty i dopowiedzenia.

Czy możemy spodziewać się nowych eksponatów lub zmian w składzie poprzedniego zestawu?

Tak. Nowy układ ekspozycji wymagał ponownego przestudiowania całej kolekcji Muzeum Instrumentów Muzycznych. Niekiedy podjęcie jednoznacznej decyzji okazywało się niezwykle trudne, bo wymagało jednoczesnej koncentracji na kwestiach konserwatorskich, merytorycznych i logistycznych. To była fascynująca praca, ponieważ prócz szlifowania nowej ekspozycji pozwoliła nam zdiagnozować nowe kierunki rozwoju kolekcji.

Co jeszcze uległo zmianom na skutek remontu?

Remont przestrzeni muzealnej nie wynikał z potrzeby stworzenia nowej aranżacji, lecz konieczności termomodernizacji budynku. Wątpliwość budził przede wszystkim stan dachu i okien, które wymagały gruntownego odnowienia. Przeprowadzony remont gwarantuje większe bezpieczeństwo przechowywanym zbiorom oraz polepszenie warunków sal ekspozycyjnych i magazynowych.

Podobno zwiedzający będą mogli wysłuchać brzmienia instrumentów - to ciekawy wątek. Czy mógłby Pan powiedzieć coś na ten temat?

Przewodnik multimedialny oferuje możliwość wysłuchania brzmienia poszczególnych instrumentów. Obecnie są to wyselekcjonowane nagrania ogólnodostępne na rynku muzycznym. W kolejnych etapach będziemy zastępować je nagraniami instrumentów z naszej kolekcji muzealnej. Nie będzie to możliwe w przypadku każdego z eksponatów, z uwagi na ich delikatny stan, lecz brzmienia tych instrumentów, których kondycja pozwala na swobodną grę, zostaną zarejestrowane w niedalekiej przyszłości.

Czy zmiany wpłyną na działania Pracowni Konserwacji Instrumentów Muzycznych?

Pracownia Konserwacji Instrumentów Muzycznych otrzymała nowe możliwości i narzędzia już wcześniej. W momencie otrzymania darowizny od Rainera Webera - wybitnego niemieckiego konserwatora zabytkowych instrumentów oraz budowniczego wyśmienitych ich kopii - pracownia została rozszerzona o jedno całkowicie odnowione pomieszczenie. Przypomnę, że w darze otrzymaliśmy pełne wyposażenie pracowni do rekonstrukcji i konserwacji instrumentów dętych drewnianych wraz z bezcenną dokumentacją konserwatorską oraz specjalistyczną biblioteką. To bardzo rozszerza możliwości naszej pracowni.

Niegdyś Muzeum okazjonalnie stawało się przestrzenią wydarzeń kulturalnych. Czy możemy spodziewać się wznowienia Międzynarodowych Festiwali Celtyckich lub inauguracji kolejnych wydarzeń kulturalnych?

Obecnie chcemy skupić się na poszerzeniu zawartości przewodnika multimedialnego oraz jego doskonaleniu. Zamierzamy też wprowadzić dodatkowe elementy ekspozycji, np. zapisy nutowe kompozycji z poszczególnych epok. Kolejnym zagadnieniem, któremu chcemy poświęcić uwagę, jest modernizacja sali im. Marcina Groblicza, w której odbywają się co roku koncerty sylwestrowe. Podniesienie jej funkcjonalności umożliwi nam w przyszłości organizację wydarzeń kulturalnych, takich jak konferencje, warsztaty gry na instrumentach historycznych, koncerty itp.

rozmawiała Julia Niedziejko

*Patryk Frankowski - absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, na kierunku muzykologia.  Od 2003 r. asystent i kurator działu instrumentów profesjonalnych, a następnie od 2015 r. kierownik Muzeum Instrumentów Muzycznych, oddział Muzeum Narodowego w Poznaniu. Od 2013 r. również wykładowca w Instytucie Muzykologii UAM.

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2019