Białoruska dziannikarka Swietłana Aleksijewicz wraz z Hanną Krall i Ryszardem Kapuścińskim tworzą "trójcę" reporterów z tzw. postkomunistycznej części Europy, których książki tłumaczy się na świecie najczęściej. Od kilku lat wspomina się o niej również jako o kandydatce do literackiego Nobla. Innych prestiżowych wyróżnień ma już sporo. Oprócz m.in. Pokojowej Nagrody im. Ericha Marii Remarque'a, Nagrody Szwedzkiego Pen Clubu czy Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus, dwa razy została także laureatką Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego.

Po raz pierwszy otrzymała to wyróżnienie w 2011 roku za książkę "Wojna nie ma w sobie nic z kobiety" o losach Rosjanek, Ukrainek i Białorusinek walczących w drugiej wojnie światowej. "Kogo interesują dzisiaj fakty? Ile było broni, oddziałów, rannych? Czytelnika interesuje, co ci ludzie czuli w czasie wojny. Dlatego ja nie piszę historii wojny, ja piszę historię uczuć. A jeśli możemy rozmawiać, pisać o miłości, możemy też rozmawiać i pisać o innych uczuciach" - mówiła autorka w rozmowie z Joanną Sabak dla portalu Mojepinie.pl.

Po raz drugi jury Nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego doceniło jej reportaż "Czasy secondhand. Koniec czerwonego człowieka". Dziennikarka opisuje w niej upadek komunizmu i początek reform w Rosji w latach 90., epokę Gorbaczowa oraz Jelcyna. Oddaje hołd zwykłemu człowiekowi, który nie jest w stanie uciec przed kolejami losu. "Wielki reportaż Aleksijewicz powstawał długo, ukazał się po raz pierwszy w 2009 roku, ale pewne fragmenty czyta się dziś w nowym świetle, zwłaszcza wątki wojenne. Bez przemyślenia prawdy i mitu Wielkiej Wojny Ojczyźnianej trudno jest pojąć i czasy sowieckie, i Rosję dzisiejszą. [...] Książka powstała dzięki temu, że jedna strona (autorka) wspaniale umie słuchać, a druga (jej rozmówcy) świetnie opowiadają" - pisał o lekturze Piotr Mitzner, jeden z jurorów konkursu.

Z racji tego, że jest krytycznie nastawiona wobec polityki Aleksandra Łukaszenki i pisze o tym, co niewygodne, jej książek nie wydaje się w jej rodzinnym kraju. Po polsku, oprócz wyżej wspomnianych, ukazały się także takie pozycje jak: "Ołowiane żołnierzyki", "Czarnobylska modlitwa. Kronika przyszłości" oraz "Ostatni świadkowie. Utwory solowe na głos dziecięcy".

Wtorkowe spotkanie ze dziennikarką będzie ostatnim, przed wakacyjną przerwą, z cyklu rozmów ze słynnymi reporterami. Już teraz jednak organizatorzy zapraszają na nocne czytania reportaży przez poznańskich dziennikarzy radiowych i telewizyjnych (29.07 oraz 5, 19 i 26.08).

Monika Nawrocka-Leśnik

• Zamek Reporterów: Swietłana Aleksijewicz
• Sala Kinowa CK Zamek
• 16.06, g. 18
• wstęp wolny
• prowadzenie spotkania: Filip Karpow, tłumaczenie: Natalia Królikiewicz