- Bretania jest krainą celtycką. Wiele wieków temu zasiedlili ją uchodźcy z wysp brytyjskich, którzy na statkach uciekli przed najeźdźcami. Legenda głosi, że ich statki były z kamienia, a tak naprawdę te służyły im tylko jako balast. Przybysze założyli "Małą Brytanię", która z czasem stała się dzisiejszą Bretanią - opowiadała przy okazji jubileuszowych XX Dni Bretanii Elżbieta Sokołowska, "gospodyni" Domu Bretanii. Kraina ta wyróżnia się spośród 22 regionów Francji za sprawą swej odrębnej tożsamości kulturowej. Bretończycy mają swój język, legendy, muzykę, pieśni oraz tańce.

Początek czegoś nowego

W tym roku Dni Bretanii - które narodziły się z myśli o długich jesiennych wieczorach i pradawnej celtyckiej tradycji święta Samhain - rozpoczną się 19 listopada. - W tradycji druidzkiej Celtów listopad (Samonios), miesiąc poprzedzający zimę, to początek nowego roku. Okres ten znajduje się poza zasięgiem czasu i wtedy wszystkie siły naturalne słabną i zmierzają w stronę środka Ziemi. Ten czas braku ożywienia w przyrodzie jest szczególnym momentem spotkania z mieszkańcami świata pozaziemskiego, Sidh, innymi słowy: ze zmarłymi - wyjaśnia Elwira Wróbel z Domu Bretanii. Tłumaczy również, że jest to czas ciemności związanej ze śmiercią, czas na refleksję o przemijaniu, ale również okazja do odbycia żałoby i wyzbycia się trosk. - Należy go postrzegać jako symbol zerwania z przeszłością oraz śmierci i przemienienia, początku czegoś nowego - mówi.

Ankou, czyli śmierć

Podczas tegorocznej edycji organizatorzy zapraszają m.in. na wykład Jean-Marie Lalloueta, który opowie o bretońskiej diasporze, wystawę akwarel namalowanych na letnim plenerze w Bretanii przez Jurija Sulimowa, światowej sławy malarza ukraińskiego, oraz na spotkanie literackie z Kazimierzem Brakonieckim, poetą i eseistą, który od lat kieruje Domem Bretanii na Warmii i Mazurach. Spotkanie z nim poświęcone będzie życiu i twórczości Kennetha White'a, cenionego współczesnego poety szkockiego i myśliciela, który na stałe mieszka w Bretanii. Brakoniecki sięgnie do przetłumaczonej przez siebie książki White'a, która poświęcona jest m.in. geopoetyce.

Ponadto znajdzie się także coś dla fanów teatru. Spektakl pt. "Ankou" przygotowała grupa teatralna Domu Bretanii pod kierownictwem Piotra Rogalińskiego. Będzie to opowieść na temat bretońskiego uosobienia śmierci na podstawie baśni pt. "Człowiek sprawiedliwy".

Muzyka we krwi

A na pokrzepienie ducha, w nawiązaniu do bretońskich wieczornych spotkań nazywanych "veillées", będących okazją do snucia niezwykłych opowieści i muzykowania, można wziąć udział w koncercie bretońskiego duetu: Rozenn Talec (śpiew) & Yanniga Nouguet (akordeon diatoniczny) oraz w prowadzonych przez nich warsztatach tańca bretońskiego. - Muzycy są znani z wrażliwości i wyjątkowej energii, jaką potrafią przelać w swoje interpretacje tradycyjnej, ale i autorskiej muzyki - wylicza Elwira Wróbel. Według organizatorki Celtowie mają muzykę we krwi, bo w ich rodzinach muzykuje się znacznie częściej niż w Polsce - tak po prostu, dla przyjemności. Duet wystąpi także w Puszczykowie, Grodzisku Wielkopolskim oraz Szamotułach.

Monika Nawrocka-Leśnik

• XXI Dni Bretanii
• 19-28.11