Osiem lat temu w pewien upalny sierpniowy wieczór w specjalnie przygotowanej przestrzeni poznańskiej Nowej Synagogi (podówczas jeszcze wykorzystywanej jako pływalnia) odbył się niezapomniany koncert legendarnej formacji Masada prowadzonej przez Johna Zorna. Tak zaczęła się historia festiwalu Tzadik Poznań. W późniejszych latach bywało różnorodnie: zdarzały się znaczące artystyczne wydarzenia i klubowe koncerty o nieco mniejszym prestiżu. Nigdy nie brakowało wzruszeń i wielkich przeżyć. Niestety, ze względów budżetowych kolejne edycje nie zawsze dochodziły do skutku - tak było na przykład w ubiegłym roku, kiedy festiwal się nie odbył. Tzadik powraca we wrześniu i zwiastuje sporo artystycznych atrakcji.
Jednym z głównych tematów festiwalu będzie twórczość Mordehaja Gebirtiga. Ten słynny międzywojenny poeta i pieśniarz żydowski, mieszkający w Krakowie, pozostawił po sobie twórczość, do której sięga wielu artystów. Od tematów Mordehaja Gebirtiga zaczynała przecież swą historię grupa Cukunft Raphaela Roginskiego. Jego utwory wykonywało wielu: od Bester Quartet poprzez Bente Kahan po Anthony'ego Colemana. W trakcie poznańskiego festiwalu swoją interpretację jego twórczości przedstawią: Krzysztof Dys, podczas solowego koncertu, oraz kwartet Piotr Mełech - Marcin Steczkowski - Marcin Jadach - Michał Kasperek.
Nie mniejsze emocje zwiastuje pojawienie się w Poznaniu znanego już tu świetnie izraelskiego muzyka, związanego z oficyną Tzadik, Koby'ego Israelite (grał na wspomnianym pierwszym festiwalu). Tym razem grający na akordeonie lider przedstawi autorskie trio. Wystąpi też Sztetl Quartet, polski zespół pochodzący z Sejn, który tworzą muzycy znani m.in. z Trifonidis Orchestra, Banda Nella Nebbia czy zespołu Oli Bilińskiej.
Bardzo atrakcyjnie zapowiada się finałowy wieczór festiwalu, podczas którego zagra Kapela Brodów (na zdjęciu) oraz kwartet Evan Ziporyn - Wacław Zimpel - Krzysztof Dys - Hubert Zemler. Brodowie przedstawią materiał ze swej ostatniej świetnej płyty Muzikaim, na której prezentują autorską wizję żydowskich wątków, które przetrwały w polskiej muzyce ludowej. Międzynarodowy kwartet współtworzony m.in. przez jednego z liderów głośnej formacji Bang On A Can (Ziporyn) i jednego z najważniejszych dziś polskich muzyków (Zimpel) zaprezentuje swoje oryginalne kompozycje.
Koncerty odbywać się będą w klubach Meskalina i Dragon oraz w Sali Wielkiej CK Zamek. Poza tym w programie festiwalu odnajdziemy spektakl teatralny Sklepy cynamonowe, na podstawie prozy Brunona Schulza, w wykonaniu teatru Lalki i Aktora Kubuś z Kielc, oraz - tradycyjnie już - przegląd filmów z Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Żydowskie Motywy. Całości dopełni spotkanie z Andrzejem Niziołkiem, autorem omawianej na naszych łamach książki Fira. Poznańscy Żydzi. Opowieść o życiu.
Tomasz Janas
- Tzadik Poznań Festival
- 24-27.09
- organizator: Stowarzyszenie Multikulti