Poznan.pl, oficjalna strona Miasta Poznania

Już po raz trzynasty Miasto przyznało nagrody za najlepsze prace magisterskie i doktorskie. Przedmiot prac stanowi problematyka związana z Poznaniem lub opis rozwiązań możliwych do wdrożenia w naszym mieście. Jednym z głównych kryteriów oceny prac jest ich utylitarny charakter. Miasto pragnie w ten sposób włączać młodych naukowców w prace na rzecz rozwoju Miasta oraz promować osiągnięcia naukowe poznańskiego ośrodka akademickiego.

Na XIII edycję Konkursu wpłynęły 134 prace dyplomowe, w tym 52 rozprawy doktorskie oraz 82 prace magisterskie. Decyzją Kapituły Nagrody w kategorii prac doktorskich przyznano 3 równorzędne nagrody w wysokości 8.000,00 zł oraz 5 wyróżnień uhonorowanych pamiątkowymi albumami, zaś w kategorii prac magisterskich 3 równorzędne nagrody w wysokości 4.000,00 zł oraz 5 wyróżnień uhonorowanych pamiątkowymi albumami.

Łącznie w dotychczasowych edycjach Konkursu nagrodzono i wyróżniono 159 prac; 39 nagród w kategorii prac magisterskich (48 wyróżnień); 36 nagród w kategorii prac doktorskich (36 wyróżnień).

W kategorii prac doktorskich nagrody otrzymali:

1. Karol Czubak za pracę pt. "Analiza somatycznych zmian liczby kopii w genomie nowotworowym w celu identyfikacji nowych genów/biomarkerów odgrywających ważną rolę w raku płuca" napisaną pod kierunkiem prof. IChB PAN dra hab. Piotra Kozłowskiego, obronioną na Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu.

Tematyka badań autora obejmowała analizę zmienności genetycznej w raku płuca. Celem pracy była charakterystyka zmian liczby kopii DNA w obrębie wybranych genów kodujących białka jak i genów miRNA w genomie niedrobnokomórkowego raka płuca. Badania wskazują potencjalne nowe biomarkery usprawniające diagnostykę chorób nowotworowych, a także możliwe miejsca działania leków przeciwnowotworowych. Wykorzystanie proponowanych rozwiązań do wykrywania mutacji, może przyczynić się do polepszenia skuteczności doboru terapii przeciwnowotworowej dla pacjentów chorujących na raka płuca. Praca ma potencjał aplikacyjny, może przysłużyć się pacjentom z Poznania, jak i całego kraju.

2. Magdalena Filipiak za pracę pt. "Identyfikacja pigmentów zastosowanych do wykonania zabytkowych polichromii we wnętrzach kamienic nr 41 i 43 na Starym Rynku w Poznaniu" napisaną pod kierunkiem prof. UAM dra hab. Jacka Michniewicza, obronioną na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Przedmiotem badań autorki są polichromie zdobiące wnętrza dwóch kamienic mieszczańskich znajdujących się na poznańskim Starym Rynku. Budynki te mogą poszczycić się pięćsetletnią historią, w związku z tym obecne tam malowidła ścienne stanowią cenną pozostałość po dawnym wystroju wnętrz. Głównym celem badaczki jest identyfikacja pigmentów służących do wykonania owych polichromii i ich analiza (innowacyjną metodą SEM-EDS), pod względem stratygraficznym oraz chronologicznym. Autorka, by zrealizować sformułowane w pracy cele badawcze, posłużyła się eksperymentem, wykonując tzw. "sztuczny fresk". Dane pozyskane w niniejszej pracy pozwalają na opracowanie modelu wystroju malarskiego pomieszczeń oraz wypracowanie na przyszłość schematu badawczego, dającego jednoznaczne wyniki, przy ograniczeniu kosztów i czasochłonności analiz. Badania autorki wykazały, że kamienice poznańskie wpisywały się w bogatą tradycję materialną i artystyczną renesansowej Europy.

3. Łukasz Rymaniak za pracę pt. "Analiza wpływu rodzaju układu napędowego i parametrów ruchu autobusów miejskich na ekologiczne wskaźniki pracy" napisaną pod kierunkiem prof. dra hab. inż. Jerzego Merkisza, obronioną na Politechnice Poznańskiej.

Autor w swojej pracy doktorskiej zwraca uwagę na problem zanieczyszczenia środowiska przez spaliny wydobywające się z silników autobusów miejskich. Dokonuje analizy współczynników aparatury pomiarowej i metod oceny emisji zanieczyszczeń w ruchu miejskim. Celem pracy jest wykazanie wpływu układów napędowych i parametrów ruchu autobusów miejskich na emisję szkodliwych związków. Wartością badań autora jest ich praktyczność, autor wskazuje konkretne rozwiązania technologiczne mające na celu redukcję negatywnych skutków zwiększonego natężenia ruchu autobusowego w mieście. W pracy autor uwzględnił także wytyczne legislacyjne dotyczące eksploatacji autobusów miejskich. Wnioski z badań pozwalają stwierdzić, iż najkorzystniejszą rozwiązaniem dla środowiska naturalnego, mając na względzie również czynniki ekonomiczne, jest wykorzystanie autobusów o napędzie hybrydowym. Przeprowadzone badania mogą okazać się przydatne dla instytucji zajmujących się transportem miejskim i komunikacją w Poznaniu.

W kategorii prac magisterskich nagrody otrzymali:

1. Karolina Borak (Majcherek) za pracę pt. "Struktura i funkcja mózgowego cytoplazmatycznego RNA 200-nukleotydowego (BC200)" napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Marii Rybczyńskiej oraz dr Agnieszki Belter, obronioną na Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Zamierzeniem autorki było przeprowadzenie badań nad niekodującymi RNA, strukturalnych aspektach BC200 RNA oraz jego ekspresji w nowotworach w obrębie mózgu. Badaczka, by zrozumieć funkcje BC200 RNA, postanowiła określić jego strukturę. Wykazała, iż istnieje związek pomiędzy poziomem ekspresji BC200 a stopniem złośliwości guzów mózgu. Badane RNA może odgrywać dużą rolę w procesie diagnostycznym i prognostycznym chorób nowotworowych mózgu. Rozprawa wpisuje się w nurt badań nad niekodującymi RNA, jest jednocześnie odpowiedzią na pytania dotyczące mechanizmu funkcjonowania ncRNA, a także na potrzebę udoskonalenia diagnostyki nowotworów glejowych mózgu i opracowania skutecznej terapii leczenia pacjentów.

2. Monika Drobna za pracę pt. "Ocena efektywności biofunkcjonalizowanych nanocząstek in vitro" napisaną pod kierunkiem dr inż. Anny Woźniak, obronioną na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu.

Celem pracy autorki była ocena efektywności biofunkcjonalizowanych kwasem foliowym i doksorubicyną nanocząstek typu rdzeń/powłoka ZnO@Gd2O3 poprzez określenie profilu toksyczności, ocenę procesu wnikania do wnętrza komórek, ocenę skuteczności nanocząstek jako nośników doksorubicyny oraz preferencyjności nanocząstek względem komórek nowotworowych pod wpływem biofunkcjonalizacji cząsteczką kwasu foliowego. Badania wykazały użyteczność analizowanych nanocząstek w aplikacjach biomedycznych, szczególnie w diagnostyce połączonej z terapią. Praca magisterska ma charakter innowacyjny, a wyniki przeprowadzonych badań posiadają wysoki stopień utylitarności. Tematyka badań autorki wpisuje się w obszar medycyny spersonalizowanej oraz technologii związanej z profilaktyką, diagnostyką i terapią chorób cywilizacyjnych i chorób rzadkich.

3. Mateusz Majtler za pracę pt. "Sterowanie i wizualizacja systemu zarządzania wybranego budynku inteligentnego" napisaną pod kierunkiem dra inż. Grzegorza Trzmiela, obronioną na Politechnice Poznańskiej.

Podstawowym założeniem autora było zaprojektowanie systemu BMS (Building Management System) przeznaczonego do kontroli i sterowania instalacją HVAC (Heating, Ventilation, Air Conditioning) na Stadionie Miejskim w Poznaniu z wykorzystaniem istniejącej tam infrastruktury central wentylacyjnych. Praca wnosi istotny wkład w problematykę projektowania i wdrażania innowacyjnych rozwiązań w obszarze automatyki i systemów SCADA (Supervisory Control And Data Acquisition). System zaprojektowany przez pana Mateusza Majtlera jest wysoce użyteczny między innymi przy poprawie wydajności central wentylacyjnych z uwzględnieniem ograniczenia zużycia energii elektrycznej, monitorowaniu stanu technicznego poszczególnych central, możliwości zarządzania z jednego miejsca różnymi technologiami stosowanymi w obiekcie.

W kategorii prac doktorskich wyróżnienie otrzymali:

1. Przemysław Kowalczewski za pracę pt. "Charakterystyka soku z ziemniaka jako składnika żywności prozdrowotnej" napisaną pod kierunkiem prof. dr hab. Grażyny Lewandowicz oraz dr hab. inż. Anny Olejnik, obronioną na Uniwersytecie Przyrodniczym w Poznaniu.

Walorem pracy jest jej nowatorstwo. Autor w sposób pionierski (w skali światowej) dokonał próby scharakteryzowania soku z ziemniaka jako składnika żywności prozdrowotnej i udowodnienia jego właściwości do zmniejszania stanów zapalnych przewodu pokarmowego oraz poprawy wchłaniania substancji odżywczych przyjmowanych z pożywienia. Wyniki badań niniejszej rozprawy doktorskiej przyczyniły się do podjęcia prac nad wdrożeniem opatentowanych technologii wytwarzania produktów spożywczych przeznaczonych dla chorych na nieswoiste zapalenie jelit do praktyki przemysłowej. Wielkopolska jako region słynący z uprawy ziemniaka, może odnaleźć, dzięki tej pracy, potencjał rozwojowy dla przemysłu spożywczego.

2. Dominik Lewandowski za pracę pt. "Strukturalne i funkcjonalne uwarunkowania oddziaływań pomiędzy kleszczem a patogenną bakterią na przykładzie białek TROSPA z Ixodes ricinus i Ospa z Borrelia burgdorferi" napisaną pod kierunkiem prof. dra hab. Marka Figlerowicza, obronioną na Polskiej Akademii Nauk w Poznaniu.

Problematyka pracy jest niezwykle istotna ze względu na coraz częstszą zachorowalność na choroby roznoszone przez kleszcze pasożytujące, w tym przede wszystkim na boreliozę, która jest jedną z najszybciej rozwijających się chorób zakaźnych w Polsce. Badania zawarte w niniejszej pracy doktorskiej mogą przysłużyć się ograniczeniu rozprzestrzeniania się infekcji B. burgdorferi. Szczepionka dla zwierząt zawierająca białko kleszcza TROSPA mogłaby być użyta w formie jadalnej i rozprzestrzeniona w lasach wśród dzikiej zwierzyny, zwierzęta bowiem stanowią największy odsetek nosicieli B. burgdorferi s.l. Zastosowanie szczepionki znacznie obniżyłoby straty wśród bydła, a także zminimalizowałoby ryzyko zachorowań na boreliozę wśród ludzi i zwierząt w naszym regionie. Potencjalna współpraca z wielkopolskimi firmami farmaceutycznymi, które pozwoliłyby na skomercjalizowanie wynalazku, wpłynęłaby pozytywnie na rozwój gospodarczy i naukowy regionu.

3. Adam Pleskaczyński za pracę pt. "Bezpowrotne straty osobowe Armii Czerwonej w walkach o Poznań w styczniu i lutym 1945 roku" napisaną pod kierunkiem ŚP prof. dra hab. Wiesława Olszewskiego, obronioną na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Literatura naukowa poświęcona tematyce walk o Poznań w 1945 roku jest nieliczna. Ostatnie ważne prace dotyczące tej problematyki powstały ponad czterdzieści lat temu i nie zawierają wielu faktów popartych materiałami źródłowymi. Te wciąż znajdują się w rosyjskich archiwach, do których w części badacze nie mają dostępu. Celem pracy było zweryfikowanie danych na temat strat osobowych Armii Czerwonej, a także zrekonstruowanie przebiegu walk o Cytadelę i miasto Poznań. Walorem niniejszej dysertacji jest wykorzystanie wcześniej niepublikowanych dokumentów wytworzonych przez Armię Czerwoną oraz opisanie zupełnie nieznanych faktów, jak na przykład składu i liczebności jednostek sowieckich, zasad funkcjonowania sowieckiego systemu ewakuacji medycznej tudzież wykazania znaczenia Poznania jako centrum medycznego, stanowiącego zaplecze sanitarne w czasie trwania Operacji Berlińskiej. Ponadto autor ustalił lokalizację tymczasowych cmentarzy żołnierzy Armii Czerwonej na terenie Poznania i odtworzył przebieg ekshumacji ich ciał (w latach 1945-1953).

4. Nadia Sawicka-Gutaj za pracę pt. "Wisfatyna w chorobach tarczycy" napisaną pod kierunkiem prof. dra hab. n. med. Jerzego Sowińskiego, obronioną na Uniwersytecie Medycznym im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu.

Rozprawa doktorska dotyczy analizy wisfatyny w niedoczynności tarczycy. Wisfatyna jest stosunkowo niedawno odkrytym białkiem, praca ta okrywa nowe możliwości wykorzystania jej w leczeniu chorób autoimmunologicznych. W dzisiejszych czasach choroby tarczycy i schorzenia autoimmunologiczne są bardzo rozpowszechnione. Niezwykle cenne są więc innowacyjne badania nad białkami enzymatycznymi, które mogłyby stanowić punkt zaczepienia dla nowych leków wykorzystywanych w terapii chorób tarczycy. Autorka udowodniła, że wisfatyna może być markerem molekularnym raków tarczycy, a jego wysoka ekspresja jest skorelowana z wyższym stadium nowotworu. Wyniki badań zawartych w opisywanej pracy mogą przyczynić się do wypracowania alternatywnej terapii u pacjentów odpornych na dotychczasowe leczenie.

5. Kamila Sikorska-Podyma za pracę pt. "Bezpieczeństwo pożarowe zabytkowych obiektów użyteczności publicznej na wybranych przykładach miasta Poznania" napisaną pod kierunkiem dra hab. inż. arch. Adama Nadolnego oraz dr inż. arch. Barbary Świt-Jankowskiej, obronioną na Politechnice Poznańskiej.

Zaletą pracy jest jej interdyscyplinarny charakter, łączy obszar architektury, inżynierii pożarniczej i ochrony zabytków. Celem badawczym niniejszej rozprawy jest przeanalizowanie zależności pomiędzy normami w zakresie zabezpieczeń przeciewpożarowych i systemów sygnalizacji pożarów a ograniczeniami związanymi z ochroną konserwatorską obiektów zabytkowych. Zaproponowane w pracy alternatywne nowoczesne metody inżynierii pożarowej mogą przyczynić się do lepszej ochrony budynków o charakterze reprezentacyjnym oraz walorach historycznych, a także szerzej, zabytków dostępnych ogółowi zwiedzających. Przeprowadzone przez autorkę badania mogą okazać się przydatne dla miejskich jednostek odpowiedzialnych za rewitalizację.

W kategorii prac magisterskich wyróżnienie otrzymali:

1. Dawid Abramowicz za pracę pt. "Świadczenia ekosystemowe jako przesłanka do zagospodarowania terenów poeksploatacyjnych. Przykład Szacht w Poznaniu" napisaną pod kierunkiem prof. dra hab. Andrzeja Mizgajskiego, obronioną na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Problematyka świadczeń ekosystemowych jest obecnie bardzo popularna, jednocześnie niezwykle ważna dla projektów rozwoju miasta w oparciu o koncepcje proekologiczne. Autor w swojej pracy ocenił świadczenia ekosystemowe terenu Szacht w Poznaniu jako terenu poeksploatacyjnego. Określił nakłady ponoszone przez jednostki samorządowe i pomocnicze na zagospodarowanie tego obszaru, a także zanalizował zapotrzebowanie mieszkańców na użytkowanie terenów zielonych. Wynikiem przeprowadzonych badań jest określenie optymalnego zagospodarowania obszarów poprzemysłowych i poeksploatacyjnych mając na względzie dobrostan ekologiczno-przyrodniczy, optymalizację kosztów utrzymania oraz potrzeby użytkowe lokalnej ludności. Warto podkreślić też nowatorski charakter badań oraz wysoką praktyczność wypracowanych rozwiązań, które mogą być wykorzystane przez jednostki miejskie zajmujące się gospodarowaniem terenami zielonymi w Poznaniu.

2. Aleksandra Bartkowiak za pracę pt. "Synteza i właściwości fizykochemiczne nanokrystalicznych fluorków lutetu domieszkowanych jonami lantanowców, wykazujących zjawisko konwersji energii w górę" napisaną pod kierunkiem dra Tomasza Grzyba, obronioną na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Nanotechnologia na przestrzeni ostatnich lat stała się niezwykle prężną dziedziną nauki. Niniejsza praca wpisuje się w obecne trendy, a jednocześnie nowatorskie badania przeprowadzone przez autorkę mogą znaleźć zastosowanie w wielu dziedzinach wiedzy. Jedną z nich jest kryminalistyka. Nanofluorki domieszkowane jonami lantanowców pozwalają na ujawnienie śladów linii papilarnych, które nie byłyby wykrywalne innymi sposobami. Metoda detekcyjna opracowana przez autorkę rozprawy, znacznie usprawniłaby pracę poznańskiej policji. Ponadto sfunkcjonalizowanie nanofluorków domieszkowanych jonami lantanowców umożliwiłoby skonstruowanie mobilnego urządzenia do wykrywania obecności substancji psychoaktywnych w ślinie ludzkiej. Potencjał użytkowy tej rozprawy może zostać wykorzystany w medycynie. Materiały wykazujące konwersję energii w górę mogą znajdować zastosowanie między innymi w terapii przeciwnowotworowej, metoda ta nie uszkadza bowiem zdrowych tkanek. Wielowymiarowy charakter pracy pozwala więc na wykorzystanie badań autorki w wielu dziedzinach nauki.

3. Marcin Basiński za pracę pt. "Wdrożenie wersji pilotażowej katalogu "Urzędy 24", na przykładzie e-Usług związanych z działalnością gospodarczą i biznesem" napisaną pod kierunkiem prof. dra hab. Witolda Abramowicza, obronioną na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu.

E-Usługi są coraz częściej wykorzystywanym narzędziem w e-administracji, korzystają z niej głównie przedsiębiorcy i biznesmeni, w związku z tym autor pracy skupił się na analizie rozwiązań dla nich dedykowanych. Głównym celem rozprawy była budowa pilotażowego Katalogu e-Usług "Urzędy24". Badacz we współpracy z firmą e-file sp. z o.o. opracował nowe rozwiązania dotyczące katalogowania e-Usług. Katalog "Urzędy24" ma być portalem pośredniczącym, na którym użytkownik ma znaleźć e-Usługi różnych stron urzędowych. Oprócz różnego rodzaju e-Rozwiązań dotyczących biznesu i działalności gospodarczej, strony będą zawierały stosowne opisy oraz instrukcję użytkowania. W obecnie działających katalogach brakuje informacji odnośnie ich funkcjonowania, na co autor zwraca uwagę. W Katalogu zostały zamieszczone także e-Usługi zapewniane przez miasto Poznań. Swoje badania autor poparł wnioskami z wcześniejszych analiz portalu ePUAP.

4. Marek Trączyński za pracę pt. "Proprioceptive hand rehabilitation system with progress measurement" (System proprioceptywnej rehabilitacji dłoni z pomiarem postępów leczenia) napisaną w języku angielskim pod kierunkiem prof. dra hab. inż. Krzysztofa Kozłowskiego, obronioną na Politechnice Poznańskiej.

Celem pracy było zaprojektowanie, wykonanie i oprogramowanie systemu do rehabilitacji dłoni. Rozprawa ma charakter interdyscyplinarny, autor wykorzystał wiedzę z zakresu mechaniki, elektroniki sterowania, programowania, robotyki i anatomii. Zaprojektowane urządzenie wychodzi naprzeciw problemom związanym z chorobami cywilizacyjnymi (np. udary mózgu, choroby układu mięśniowo-szkieletowego, choroba Parkinsona, urazy kończyny górnej) może być zastosowane u osób wymagających rehabilitacji. Może zostać wykorzystane w poznańskich szpitalach, gabinetach fizjoterapeutycznych, a także prywatnie, ze względu na stosunkowo niską cenę w porównaniu do cen podobnych urządzeń na świecie. Projekt wpisuje się w Krajowe Inteligentne Specjalizacje (branża nowoczesnych technologii medycznych) dla województwa Wielkopolskiego określone przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego, a także w plan Światowej Organizacji Zdrowia na lata 2014-2021.

5. Wojciech Wachowiak za pracę pt. "Integracja podsystemów transportowych aglomeracji poznańskiej w oparciu o węzły przesiadkowe przy dworcach miejskich" napisaną pod kierunkiem dra Łukasza Mikuły, obronioną na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

Transport i komunikacja miejska, podobnie jak metropolitalna stanowią ważny obszar funkcjonowania współczesnych aglomeracji. Szczególnie istotne jest zintegrowanie systemów i podsystemów transportowych. Badania zawarte w niniejszej pracy zostały przeprowadzone na czterech dworcach miejskich w Poznaniu: Garbarach, Dębcu, Górczynie i Starołęce. Walorem rozprawy jest kompleksowe ujęcie problematyki, autor połączył wiedzę z zakresu transportu, komunikacji, urbanistyki i socjologii. Zebrany materiał może służyć przy tworzeniu dokumentów strategicznych i planistycznych. Rozwiązania zaproponowane przez badacza, pozwalają wykorzystać już istniejącą infrastrukturę dworcową w nowy, bardziej efektywny i przyjazny pasażerom sposób. Koncepcje zintegrowania węzłów przesiadkowych stanowią ciekawe rozwiązanie dla przyszłych planów integracji międzyterytorialnej Poznania.