Przekraczanie granic. Dosłownie i w przenośni

Pierwsza z nich jest bohemistką, a także autorką czterech książek poetyckich, Passe-partout (2006), Współgłoski (2010), Kto kupi tak małe kraje (2017) i Klimat kontynentalny (2021). Zofia Bałdyga swoje utwory publikowała oczywiście na łamach wszystkich tych portali i czasopism, na których zazwyczaj publikują uzdolnieni twórcy. Klimat kontynentalny, jak dowiadujemy się z opisu WBPiCAK, to wielowymiarowa książką poetycka o drodze, która prowadzi nie tylko przez regiony i państwa, lecz także nastroje. A że podróże, jak wiadomo, kształcą, podmiot wraca z niej dojrzalszy i bogatszy o nowe refleksje.

Jednak Bałdyga nie tylko pisze, lecz także wprowadza do świadomości polskich czytelników poetki i poetów czeskich. Jak przyznała w rozmowie z Dwutygodnikiem, młoda poezja czeska jest w pełni przekładalna - zwłaszcza wtedy, gdy mowa o jej problematyce. Bo jednak kwestie językowe to już inna sprawa. Autorce nie przeszkadza to jednak w byciu poetką dwujęzyczną. Od kiedy uczestniczy w polskim i czeskim życiu poetyckim, dostrzega jak bardzo płynna i umowna jest granica między obiema scenami. Podsumowaniem jej fascynacji czeską kobiecą liryką jest antologia przekładów Sąsiadki. 10 poetek czeskich (2020).

Jedna forma to za mało

O drugiej gościnni CK Zamek, Zuzannie Bartoszek, trudno napisać w kilkuset znakach. Pisze, maluje, uczestniczy w performansach, tańczy, eksperymentuje z modą i internetem. Docenia św. Augustyna, słucha Hewry i rapera Belmondo recytującego Zaczarowaną dorożkę Gałczyńskiego. Przed czterema laty media chętnie powtarzały, że ma dopiero 24 lata, a już powstają o niej filmy. Dziś ma lat 28 i na koncie wiele wystaw w niezwykle prestiżowych miejscach, takich jak Cell Project Space w Londynie. Jest w końcu autorką dwóch tomów poetyckich - Niebieskiego Dworu (2016) oraz Klucz wisi na Słońcu (2021). O tym nowszym możemy przeczytać, że (podobnie jak dla Jamesa Bonda) "świat to dla Bartoszek za mało, zaprasza nas więc na miedzę wiersza i ku wirtualnym eksperymentom na imaginowanych obiektach. Spojrzenia należą jednak tylko do niej, co decyduje o nietypowym charakterze obszernego tomu: głęboko prywatnym i intymnym, pełnym wspomnień, powrotów i marzeń [...]" (strona WBPiCAK). A to zaledwie skromny fragment opisu...

Cielesność, zmysłowość i... Seneka

Pisząc o trzeciej uczestniczce tej odsłony Seryjnych poetek, Aldonie Kopkiewicz, nie możemy zacząć inaczej niż od Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2016) za sierpień, Nagrody Fundacji im. Kościelskich (2019) za Szczodrą i wreszcie nominacji do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2020) za Na próbę. Nagradzana poetka jest ponadto naukowczynią, eseistką i krytyczką literacką. Agnieszka Budnik, recenzując ostatni tom twórczyni dla portalu Kulturaupodstaw.pl, zwracała uwagę na stoicki spokój pisarki w poszukiwaniu prawdy o sobie i o uczuciach. Krytyczka zaznacza, iż "Na próbę jest książką, która konsekwentnie rozwija kobiecą postać zarysowaną w nagrodzonej Szczodrej". Podążając za podmiotką, "badamy granice pojęć, cielesności i zmysłowości", ponieważ "to właśnie poezja szalenie zmysłowa, mimo pozornego dystansu do świata". A wszystko to "odbywa się przy wtórze rytmicznej frazy, przywodzącej na myśl hipnotyzujące inkantacje [...]".

Jacek Adamiec

• SERYJNE POETKI #71: Zofia Bałdyga, Zuzanna Bartoszek, Aldona Kopkiewicz
• Prowadzenie: Krzysztof Hoffmann
• 20.07, g. 18
• Sala Wielka CK Zamek/online: CK Zamek i Zamek Czyta
• bilety: 2 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2021