Dlaczego Iran? W 2015 roku Bułhak trafił na informacje o kobietach Bandari. W internecie nie można było wtedy znaleźć ich zdjęć. Wiedział tylko, że należą do tradycyjnej społeczności zamieszkującej wyspę Ormuz w Zatoce Perskiej oraz że zamiast ciemnych burek noszą barwne stroje i zakrywają twarze maskami z metalu, pokrytymi kolorowymi materiałami. Sytuacja kobiet, zwłaszcza w kontekście praw człowieka, jest jednym z najważniejszych tematów prac Bułhaka. To dlatego głównym celem wyprawy do Iranu stało się dotarcie na Ormuz i sfotografowanie mieszkanek wyspy.

Oczy Bandari

Zanim doszło do sesji, odbyła się narada, czy Bandari mogą zostać sportretowane. O dziwo, dyskutowali nie mężowie Muzułmanek, a one same. - To był ich wielki akt odwagi i manifest wolności, na które zdobyły się mimo ograniczeń, z jakimi się mierzą na co dzień - tłumaczy Patryk Bułhak. Obcym nie wolno nawet na nie patrzeć, one nie mogą patrzeć na innych mężczyzn - zwłaszcza spoza swojej społeczności. A jednak zaryzykowały i podjęły świadomą decyzję, by stanąć przed moim obiektywem. To bardzo symboliczne i adekwatne w kontekście sytuacji kobiet oraz walki o ich prawa na całym świecie, także w Polsce - podkreśla.

Wykonanie portretów poprzedziły przygotowania. Bandari pomalowały paznokcie, usta, oczy. Chociaż po raz pierwszy wystąpiły w roli modelek, dumnie i zdecydowanie spoglądają na Bułhaka. "Oczy to zwierciadło duszy", ale też kluczowe narzędzie komunikacji podczas podróży fotografa: - Jak najwięcej patrzenia w oczy, tak żeby zobaczyć. I żeby wiedzieli, że jestem ciekawy, tak ludzko ciekawy, że nie zrobię im krzywdy. Nie ma lepszego języka, tak uniwersalnego - mówi Bułhak.

Granice codzienności

Po spotkaniu z Bandari na wyspie Ormuz Patryk Bułhak kontynuował podróż po Iranie. Omijał słynne kierunki - nie szukał turystycznych atrakcji, tylko codzienności. Okazało się, że ma ona sztywne geograficzne ramy - mieszkańcy Iranu nie mają paszportów, nie mogą wyjeżdżać poza swój kraj. To nie języki, religia, zwyczaje, ale właśnie ta wstrząsająca różnica w swobodzie przemieszczania się wyznaczyła dla fotografa symboliczny podział "my"/"oni". - My wjeżdżamy i wyjeżdżamy. Oni nie. Są otwarci, ciekawi, ale mogą poruszać się tylko w granicach, które ktoś wyznaczył. No i w wyobraźni, i w tym, co przywiozą ze sobą ci z zewnątrz, w opowieściach, w spojrzeniach. Trochę tak jak kiedyś u nas... - komentuje Bułhak. O tej iluzorycznej wolności Irańczyków mówi tytuł wystawy. Nadzieję na zmianę artysta dostrzega w kobietach. Siła i odwaga Bandari stała się najważniejszym wątkiem fotograficznego projektu zrealizowanego w Iranie.

Urodzony w 1977 roku Patryk Bułhak to fotograf i podróżnik, na stałe mieszka w Warszawie. Ukończył warszawską Akademię Fotografii, przez lata pracował jako DJ i promotor w Polsce oraz za granicą. W swoich projektach fotograficznych głównie skupia się na postawie człowieka wobec skomplikowanych przemian społeczno - kulturowych, w różnych częściach świata, jak również na historii regionów i jej wpływie na kształtowanie współczesnych relacji międzyludzkich. Bardzo często szczególną uwagę poświęca sytuacji kobiet zwłaszcza w kontekście praw człowieka. W 2016 roku został laureatem konkursu DEBUTS organizowanego przez doc! photomagazine. Fotografie z nagrodzonej serii Zamknięte zostały pokazane na wystawach zbiorowych m.in. w Luisa Catucci Gallery w Berlinie czy na wystawach indywidualnych w galerii Ratusz w Zamościu, Centrum Kultury w Lublinie oraz podczas Opolskiego Festiwalu Fotografii.

Wystawa Zamknięte Patryka Bułhaka gości w Galerii na Dziedzińcu dzięki współpracy Starego Browaru z galerią fotografii Leica 6x7 Gallery Warszawa. Ekspozycję będzie można oglądać do końca maja, a 12 maja w Galerii na Dziedzińcu odbędzie się spotkanie autorskie. Wstęp na wystawę, wernisaż i spotkanie z Patrykiem Bułhakiem jest bezpłatny.

oprac. as

• Spotkanie autorskie z Patrykiem Bułhakiem wokół wystawy fotografii Zamknięte
• 12.05, g. 18
• Galeria na Dziedzińcu Starego Browaru
• wstęp wolny
• wystawa czynna do 31.05