Kultura w Poznaniu

Sztuka

opublikowano:

Skalne miasta w Muzeum Archeologicznym

Kim byli "starożytni obcy" i jakie symboliczne znaczenie miała ich sztuka - odpowiedzi na te pytania znaleźć można zwiedzając wystawę "Skalne Miasta" w Muzeum Archeologicznym w Poznaniu.

. - grafika artykułu
fot. Patrycja Silska

Wystawa potrwa do czerwca. Obejrzeć można na niej zdjęcia skalnych miast Indian Pueblo z Arizony i Nowego Meksyku autorstwa Joanny Minksztym oraz ceramikę Indian z tego regionu.

Indianie żyjący na styku dzisiejszych stanów Arizona, Nowy Meksyk, Utah i Kolorado między 100 rokiem przed naszą erą a około 1300 rokiem naszej ery zasłynęli z wytwarzanej przez siebie ceramiki z polerowaną powierzchnią w brązowym kolorze. Swoje osiedla wznosili na zboczach pagórków i szczytach ściętych wzgórz. Około 1100 roku naszej ery zaczęli budować charakterystyczne osiedla w niszach skalnych zwane pueblo (z hiszpańskiego osada). Na przełomie XIII i XIV wieku nagle opuścili swoje osiedla. Prawdopodobnie skłoniła ich do tego susza trwająca w tym rejonie ponad 20 lat. Na opuszczone osady natknęli się wiele wieków później Indianie Nawaho. Nadali oni wswoim nieznanym poprzednikom, których kunszt budowniczy podziwiali nazwę "starożytnych obcych", co w języku Athapaskan brzmi Anasazi.

Jedno z prezentowanych na wystawie puebli w Kanionie Frijoles jego XIX wieczny odkrywca Adolph Bandellier określił mianem "najwspanialszej rzeczy, jaką kiedykolwiek widział". Na terenie kanionu znajdują się setki ruin i jaskiń mieszkalnych, a także petroglify i malowidła naskalne.

Ceramika Anasazi była jedną z najwcześniejszych na terenach kultur Południowego Zachodu. Sztuka wyrabiania naczyń zawsze cieszyła się wśród Indian szacunkiem, gdyż według nich stanowi łącznik z tradycją przodków, a naczynia pełnią ważną symboliczną rolę w różnych ceremoniach. Garncarstwo jest także źródłem dochodu dla wielu rodzin. Obecnie naczynia sprzedawane są przede wszystkim turystom oraz kolekcjonerom i stanowią ważną dziedzinę sztuki Indian Pueblo. Dziś tradycyjna ceramika wytwarzana jest w co najmniej 15 pueblach, a cena naczynia, w zależności od jakości wykonania i zdobienia, waha się od 400 do 40 000 dolarów amerykańskich.

Na wystawie wśród innych eksponatów znalazła się  gliniana misa, którą wykonał przedstawiciel kultury Mimbres (Swarts Ruin, dolina Mimbres, Nowy Meksyk, USA) około 1000 lat temu. Naczynie jest zdobione wewnątrz charakterystycznym wzorem geometrycznym. Profesor C.C. Lamberg-Karlovsky - były dyrektor Peabody Museum w USA stwierdził, że nie oddał by tej misy nawet wtedy, gdyby poprosiła go o to królowa angielska.

sza

  • "Skalne Miasta" - wystawa z cyklu "Bliskie spotkania z..."
  • Muzeum Archeologiczne, ul. Wodna 27
  • wystawa czynna do 15.06
  • bilety 4/8 zł