Skąd przychodzimy? Kim jesteśmy? Dokąd zmierzamy? śpiewa Marek Grechuta, wypełniając domowe zacisza muzyką opowiadającą o codzienności. Tej banalnej, często monotonnej, tej do której nie wraca się we wspomnieniach i tej, o której mimowolnie zapominamy. "Jest ona tym, czego stale doświadczamy, w czym żyjemy, ale jednocześnie czymś, co wydaje się niewarte głębszej refleksji, są bowiem rzeczy ważniejsze - te, do których zmierzamy i o których marzymy" - czytamy w tekście kuratorskim do wystawy Życie codzienne w Polsce.

Zbliżająca się ekspozycja prac w Arsenale to krytyczna odpowiedź na szeroko celebrowane obchody stulecia odzyskania niepodległości, które skupiają się wokół perspektywy historycznej i podkreślają przełomowe wydarzenia przyczyniające się do rzeczonej niepodległości, lecz pomijają to, co wciąż trwa - codzienność. To właśnie ona jest ostatecznym, lecz najbardziej dynamicznym i bezkompromisowym kryterium podejmowanych przez władze działań, wprowadzanych kulturowo-społecznych zmian czy popełnianych błędów.

Życie codzienne w Polsce to projekt wielopoziomowy, który teorię łączy z praktyką - stronę artystyczną reprezentują twórcy tacy jak Paweł Althamer, Jakub Jasiukiewicz czy Franciszek Orłowski. Podstawą wizualnych prezentacji w Arsenale jest komiks autorstwa Wilhelma Sasnala Życie codzienne w Polsce w latach 1999-2001, który określa się jako manifest zwrotu działalności twórczej polskich artystów dostrzegających tytułową codzienność jako istotny motyw. Ten, prezentowany w wieloraki sposób - emocjonalny, formalistyczny a nawet obojętny - jest zapisem prozaicznego konstruowania niepodległości każdego dnia.

Za odsłonę praktyczną odpowiedzialne jest Archiwum Badań Nad Życiem Codziennym, prowadzone pod kierunkiem prof. Marka Krajewskiego w Instytucie Socjologii UAM od 2014 roku. Zadaniem Archiwum jest gromadzenie i udostępnianie wszelkich przedmiotów będących świadkami historycznych procesów traktujących o życiu codziennym. To zbiór istotnych tekstów analitycznych, różnego rodzaju nagrań i transkrypcji czy wreszcie dokumentów osobistych. Zasoby kolekcji sięgają czasów dwudziestolecia międzywojennego, a procesy digitalizacyjne są nieustannie kontynuowane. Dzięki temu Archiwum Badań nie pozostaje martwą instytucją gromadzącą niepotrzebne artefakty, ale funkcjonuje jako projekt badawczy mający na celu umożliwienie dokładnego prześledzenia konkretnych tradycji, koncepcji czy ruchów czerpiących z życia codziennego.

Prace zestawione z działalnością Archiwum Badań nad Życiem Codziennym będą refleksją na temat niepodległości, której częścią jest każdy Polak; niepodległości rozumianej nie tylko jako historyczne, jednorazowe wydarzenie, ale proces składający się z istnienia tu i teraz. Radość związana z odzyskaniem niepodległości przez nasz kraj to sentymentalna podróż do przeszłości i okazja do upamiętnienia tego szczególnego zdarzenia, jednak niepodległość per se to przywilej, a zarazem zadanie, które pojawia się w życiu każdego człowieka nieustannie - to właśnie tę pospolitą codzienność prezentuje wystawa w Arsenale.

Klaudia Strzyżewska

• Wystawa "Życie codzienne w Polsce"
• Galeria Miejska Arsenał
• wernisaż: 9.11, g. 18
• 27.11, g. 18 - oprowadzanie kuratorskie
• wystawa potrwa do 30.12
• kurator: Marek Wasilewski, wystawa organizowana przy udziale Archiwum Badań Nad Życiem Codziennym
• artyści: Paweł Althamer, Hubert Czerepok, Małgorzata Goliszewska, Jakub Jasiukiewicz, Aleksandra Kubiak, Kobas Laksa, Franciszek Orłowski, Krystyna Piotrowska, Julia Popławska, Jana Shostak, Łukasz Skąpski, Jan Szewczyk, Maja Ziarkowska
• wstęp wolny

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2018