Stańko po raz kolejny sięga po to, co w polskiej kulturze najcenniejsze. Po muzyce Krzysztofa Komedy przyszła kolej na poezję Wisławy Szymborskiej. Trasa koncertowa nowojorskiego kwartetu Tomasza Stańki, która rozpoczęła się 11 maja w Katowicach i obejmie aż 10 miast, już została ogłoszona jednym z najważniejszych muzycznych wydarzeń 2013 roku.

Nagrany w czerwcu 2012 roku w nowojorskim studiu Avatar i wydany pół roku później przez niemiecką wytwórnię ECM Records, z którą artysta współpracuje od 1976 roku, podwójny album "Wisława" jest bardzo wysoko oceniany przez krytyków (zebrane na nim kompozycje wpadły w ucho samemu Benowi Ratliffowi z "The New York Times") i od swojej premiery w Polsce (trafił do sklepów muzycznych 12 lutego) zdołał już pokryć się złotem. Pojawiają się głosy, że to najlepsza płyta w bogatej dyskografii jazzmana. Prapremiera nowego, jeszcze nie nagranego, repertuaru miała miejsce w kwietniu 2012 roku w klubie Blue Note.

O swoim nowym zespole Tomasz Stańko w wywiadzie dla "Rzeczpospolitej" mówił: - Mam fantastycznych muzyków, oni mi bardzo pomogli. Niewątpliwie każdy z nich jest mistrzem. Nie wiem, czy to moja zasługa, bo taką napisałem muzykę, czy ich, ale zrozumieli w lot, o co w niej chodzi.

Mieszkający od pięciu lat w mieście, które nigdy nie zasypia, jazzman zaprosił do współpracy dwóch muzyków wymienianych wśród największych nadziei tamtejszej sceny jazzowej: pianistę Davida Virellesa (z pochodzenia Kubańczyka) i kontrabasistę Thomasa Morgana oraz genialnego perkusistę Geralda Cleavera.

Pierwszy koncert ze szczególną oprawą świetlną odbył się 13 maja w Teatrze Polskim w Warszawie. Jakość nagłośnienia, określana jako audiofilska, spełniła oczekiwania nawet najbardziej wymagających słuchaczy. Rejestracja dźwięku przestrzennego w technice High Definition, za którą odpowiadał Andrzej Lipiński, była jedną z pierwszych tego typu realizacji w historii polskich koncertów.

W styczniu 2009 roku w Operze Krakowskiej najwybitniejszy polski trębacz jazzowy i laureatka Nagrody Nobla wystąpili na jednej scenie. Stańko wykonywał krótkie improwizowane interludia (wstawki muzyczne) w przerwach miedzy recytowanymi przez poetkę wierszami. Szymborska już na wstępie rozbawiła publiczność słowami: - Nie wiem jak państwo, ja przyszłam tutaj żeby posłuchać tej trąbki pana Tomasza. Był to jeden z ostatnich wieczorów autorskich poetki. Zapis tego wyjątkowego wydarzenia znalazł się na płycie, która została dołączona do tomu wierszy "Tutaj/Here". To spotkanie zainspirowało Stańkę do skomponowania utworów poświęconych poezji Szymborskiej. Podczas pracy nad nowym materiałem dotarła do niego informacja o śmierci noblistki i w naturalnym odruchu postanowił swój nowy album zadedykować jej pamięci.

Zapytany o podejście do twórczości polskiej noblistki w kontekście swojej muzyki trębacz odpowiedział: - Nie szukałem w jej poezji bezpośredniej inspiracji czy odnośników. To hołd dla niej.

Stańko podkreśla, że poetka należy do nielicznego grona polskich twórców znanych i uznawanych na całym świecie. Jego zdaniem dokonała tego dlatego, że udało jej się spleść to, co pospolite z tym, co fundamentalne i transcendentne. Jak sam to ujął: - W swoich wierszach połączyła kluski ze skwarkami z metafizyką.

Karolina Gumienna

• Koncert Tomasza Stańki
• 19.05, g. 20 (wejście od g. 19)
• Sala Ziemi MTP
• Bilety: 120 i 100 zł
• Organizator: Agencja Go Ahead