Samuel Beckett, mimo upływu czasu, jest pisarzem stale intrygującym. Inspirującym do ciągłego poszukiwania nowych sposobów obrazowania i interpretowania jego dzieł dla twórców teatralnych, literackich i plastycznych. Antoni Libera jest jego wieloletnim badaczem i pasjonatem utworów irlandzkiego mistrza pióra. W poprzednim roku głośno promowano dwutomowy zbiór tekstów Becketta przez niego przełożonych. Libera przebrnął przez wszystkie dziedziny literackiej wypowiedzi, za które chwytał autor "Molloya". Są to między innymi dramaty, słuchowiska, scenariusze, proza. Jako wielbiciel i znawca twórczości swojego mistrza, nie oparł się pokusie samodzielnej interpretacji scenicznej wybranych utworów. Kilka lat temu wystawił spektakl "Krapp i dwie jednoaktówki", który zyskał przychylność zarówno publiczności jak i przeważającej części krytyków. Libera chwyta tu za Ostatnią taśmę, Fragment dramatyczny II oraz Imprompt "Ohio", które scala fabularnie w spójną formę teatralną z podziałem na części. Choć przedstawienie wyprodukowane zostało przy wsparciu Teatru Polskiego w Warszawie, reżyser zaprezentuje swoje dzieło także w Poznaniu. Beckett w scenicznej interpretacji Libery wystawiony będzie dwukrotnie w Auli Artis.

Detale młodości

Libera jest twórcą doświadczonym różnymi sposobami artystycznej wypowiedzi. Jako pisarz zasłynął głównie dzięki powieści "Madame", za którą otrzymał liczne nominacje do nagród oraz wnikliwe recenzje uznanych krytyków literackich. Tłumaczył kanonicznych twórców literatury różnych epok między innymi Szekspira, Wilde'a czy Sofoklesa. Rozpoznawalny jest także jako krytyk literacki oraz reżyser teatralny. W jego inscenizacjach pojawiały się popularne nazwiska współczesnych aktorów i aktorek. "Krapp i dwie jednoaktówki" nie jest pierwszym spektaklem Libery opierającym się o twórczość Becketta.

Spektakl ma znamiona wypowiedzi konfesyjnej lub rozliczeniowej. Głównym bohaterem jest  mężczyzna w podeszłym wieku, próbujący uchwycić wspomnieniami swoją przeszłość. Klamrą każdego minionego roku jest dla niego nagrywanie na taśmę zwierzeń opisujących wydarzenia mające miejsce w młodości. Jego wspomnienia ukazują głębie osobowości mężczyzny oraz obnażają egzystencjalne walory opowiadanych historii. Bohater rozprawia się z podjętymi przed laty decyzjami, rozważa ich skutki i analizuje detale własnej młodości. Z rozżaleniem i trwogą przygląda się minionemu życiu, jednocześnie zadając sobie uniwersalne pytania o przemijanie, miłość i śmierć.

Mistrzowstwo

Odgrywanie roli Krappa to zadanie, na które od lat decydują się znane i uznane nazwiska polskiej sceny filmowej i teatralnej. Wcielał się w niego między innymi Tadeusz Łomnicki oraz Zbigniew Zapasiewicz. W spektaklu Libery postać tę przekłada na język teatralny równie rozpoznawalny Andrzej Seweryn, któremu partneruje Antoni Ostoruch. Bazując na opinii krytyków można traktować wystąpienie aktora za istotne osiągnięcie. W recenzjach pojawiają się głosy uznające sceniczną interpretację postaci Krappa przez Seweryna za nowoczesną, pełną dynamizmu i dystansu, z powodzeniem budującą w spektaklu elementy humorystyczne. Z uznaniem oceniono kunszt aktorski godny doświadczonego twórcy. Wystawienie spektaklu bazującego na twórczości Becketta, splotło się czasowo z obchodami 70. urodzin Seweryna, przez co ta teatralna produkcja stała się hołdem złożonym zarówno pisarzowi jak i wieloletniej karierze aktorskiej odtwórcy roli bohatera literackiego irlandzkiego mistrza pióra. Trudno oprzeć się wrażeniu, że reżyserską intencją twórcy "Krappa i dwóch innych jednoaktówek" jest odszukanie łącznika pomiędzy dojrzałym aktorem a beckettowską postacią. Wygląda na to, że spektakl jest dla Libery pretekstem do autorskiego komentarza na temat kwestii "mistrzostwa" wielu dziedzin. Reżyser przyciąga na swoje przedstawienie obecnością pomników, dlatego warto sprawdzić, czy jego intencja dotrzymuje kroku mistrzowskiej narracji, jaką owiany jest jego spektakl. Temu zagadnieniu będzie można przyjrzeć się już za kilka dni podczas poznańskiej prezentacji dzieła.

Julia Niedziejko

• "Krapp i dwie inne jednoaktówki" Samuela Becketta
• 16 i 17.10 g. 19
• Aula Artis
• bilety: 60-120 zł

© Wydawnictwo Miejskie Posnania 2018