Kultura w Poznaniu

Książki

opublikowano:

Poeta na językach, czyli Poznań otwiera "Rok Kawafisa"

Przez wielu krytyków uważany jest za najwybitniejszego europejskiego poetę XX w. Ale czy znają go współcześni, czy czytają? Okazja, by przypomnieć postać, a przede wszystkim poezję, Konstandinosa Kawafisa nadarzy się w Poznaniu już 21 marca.

Inauguracja "Roku Kawafisa" w Poznaniu: 21.03 - grafika artykułu
Inauguracja "Roku Kawafisa" w Poznaniu: 21.03

Greckie Ministerstwo Kultury oraz UNESCO, aby upamiętnić 150-tą rocznicę urodzin poety, ogłosiły rok 2013 "Rokiem Kawafisa". Zareagował na to Zakład Filologii Nowogreckiej UAM i postanowił zaangażować Poznań w obchody, a poprzez cykl wydarzeń - zachęcić do ponownego wczytania się w poezję wybitnego Aleksandryjczyka.

O Kawafisie powstało mnóstwo opracowań, artykułów, książek. "Kawafis przez całe swoje życie pisał tak naprawdę jeden wiersz - wiersz doskonały, totalny" - czytamy w nich między innymi.

Wciąż jest popularny, obszerne biografie poety prezentują liczne internetowe portale, związane i nie związane z literaturą. Sporo z nich publikuje jego wiersze, sporo czytelników wciąż po nie sięga. Bo zdaje się, że brzmią wyjątkowo aktualnie. Jak choćby ten:

"Tak, jak możesz" Kawafis Konstandinos 

Jeśli nie możesz ukształtować swego życia 
tak, jak chcesz, przynajmniej o to się staraj 
tak, jak możesz: aby go nie upodlić 
w ciągłym ze światem obcowaniu 
w bieganiu i gadaniu.

Upodliłbyś je, wlokąc to w prawo, to w lewo, 
obnosząc je dokoła, zanurzając 
w te spotkania towarzyskie, te bankiety 
w tę głupotę codzienną, 
ażby się stało obcym dla ciebie brzemieniem.

(1913, Ekdota Poiemata/Wiersze zebrane, 1995 , tłum. Z. Kubiak)

Wielkie otwarcie poznańskich obchodów "Roku Kawafisa" - już 21 marca, w Światowym Dniu Poezji. W Collegium Minus odbędzie się wieczór poetycki "W końcu nasz smutek i miłość będą brzmieć w obcej mowie", podczas którego wiersze greckiego poety zabrzmią w aż 20 językach świata (m.in. po angielsku, włosku, turecku, rosyjsku). Po polsku zaprezentuje je gość specjalny wieczoru - Antoni Libera, pisarz, tłumacz, dramaturg, znawca i tłumacz twórczości Samuela Becketta, poezji Hölderlina, dramatów Wilde'a, a także autor ostatnich tłumaczeń poezji Kawafisa.

- Kawafisem interesowałem się od dawna - mówił Libera w jednym z wywiadów. - Jest to jeden z najwyżej cenionych przeze mnie poetów. I kilka wierszy - Itakę, Miasto, Dwóch młodzieńców... - przełożyłem niegdyś jako ćwiczenie warsztatowe. Przy tej okazji stwierdziłem, że Kawafis po angielsku, francusku i włosku - bo w tych językach go czytałem - jest znacznie prostszy, surowszy i klarowniejszy zarazem, niż w pionierskich przekładach Zygmunta Kubiaka, którym zawdzięczamy znajomość tego poety - opowiadał.

Dlatego podjął się zadania dość ryzykownego - ponownego przekładu wybranych utworów Greka. Karkołomne to zadanie o tyle, że polscy czytelnicy znają tę poezję właśnie w przekładzie cenionego tłumacza i eseisty, znawcy kultury śródziemnomorskiej, Zygmunta Kubiaka. "Porywanie się na nowy przekład obszernego wyboru wierszy jakiegoś poety w sytuacji, gdy istnieje już tłumaczenie "kanoniczne", wymaga nie lada odwagi - ocenił posunięcie Libery w Miesięczniku "Znak" Jacek Dehnel. - Jesteśmy tak przyzwyczajeni do Kawafisa w tłumaczeniu Kubiaka, że miałam wrażenie, jakbym raptem zaczęła czytać różnych poetów - mówiła z kolei podczas jednego ze spotkań wokół tłumaczeń Iwona Smolka, autorka Dwójkowego "Tygodnika literackiego".

Podczas poznańskiego wieczoru z poezją Kawafisa Antoni Libera wygłosi wykład "Dlaczego i jak tłumaczę poezję Kawafisa", który być może rozwieje wszelkie wątpliwości odbiorców, a być może będzie przyczynkiem do ciekawej dyskusji o tłumaczeniach poezji, czy o samej poezji wielkiego Greka w ogóle. Takie jest w końcu główne założenie poznańskiej odsłony "Roku Kawafisa".

Sylwia Klimek

  • Wieczór z poezją Konstandinosa Kawafisa "W końcu nasz smutek i miłość będą brzmieć w obcej mowie"
  • 21.03, g. 16
  • sala nr 17 (I piętro) Collegium Minus (ul. Wieniawskiego)
  • wstęp wolny
  • Program: przedmowa dr Zofii Dambek, wykład Antoniego Libery "Dlaczego i jak tłumaczę poezję Kawafisa (wykład będzie tłumaczony na język angielski), prezentacja wierszy K.P. Kawafisa w kilku językach (w języku polskim - A. Libera)
  • Obchody "Roku Kawafisa" w Poznaniu zostały objęte honorowym patronatem Ambasady Greckiej w Polsce