Місто Познань

Antonina Tosiek to, jak sama mówi o sobie - "poznaniara od pokoleń". Z historiami rodzinnymi związanymi z powstaniem wielkopolskim, z mieszczańskim sposobem patrzenia na to, co dookoła jej miasta się znajduje, wykreowała język poetycki służący jej do wyrażania troski o opis prowincji. I brawurowo, ta urodzona w 1996 studentka filologii polskiej, wygrała 13. Edycję Debiutów Literackich Biura Literackiego.

Wiosna Ali Smith jest powieścią tak genialną, że nie wiem, jak zacząć tę recenzję. Poważnie. To nie taki tam zabieg, żeby wystartować z tekstem. A jeśli ktoś - podobnie jak ja - oczarowany był już Jesienią i Zimą, to Wiosna naprawdę rzuca na kolana.

Nie sądziłem, że na pytanie o to Jak zostać artystą można odpowiedzieć w wiarygodny sposób. A udaje się to zadanie Jerremu Saltzowi, którego esej o poszukiwaniu źródeł i metod twórczości  w przekładzie Grażyny Skoczylas ukazał się w poznańskim Rebisie.

Które opowieści są bardziej fascynujące? Te o bohaterach i wielkich zwycięstwach, czy raczej te o porażkach, ale za to tak widowiskowych i owianych romantyczną legendą, że są materiałem na wciągający film, ba, serial przygodowy? Ja już chyba swój typ zdradziłam.

Wycinki i fragmenty rzeczywistości często uwypuklają jakąś lukę znajdującą się między nimi. W tych niewypełnionych szczelinach często kryje się warta okrycia i zrozumienia treść. Maciej Robert często pisał o nich w swoich poprzednich tomach poetyckich. W najnowszej publikacji Co mogło pójść nie tak nadal wiele miejsc pozostaje zaciemnionych, lecz nieco wyraźniejszy wydaje się spójnik je scalający. Jest nim niewymierny i zagadkowy czas.

- Karolina jest fantastyczną redaktorką. Natomiast fantastyczni redaktorzy są dlatego fantastyczni, bo ich nienawidzisz podczas pracy nad książką - mówił na spotkaniu Książka. Kto za nią stoi pisarz Wojciech Chmielarz. Na zaproszenie Biblioteki Raczyńskich odpowiedziały także Hanna de Broekere, tłumaczka m.in. Richarda Paula Evansa oraz Magdalena Drogoś-Kraszewska z Wydawnictwa Filia.

Nie ma już chyba płaszczyzny, na której Rebecca Solnit nie wytoczyłaby dział przeciwko złym mężczyznom i światu, który budują, a w którym nie ma miejsca dla kobiet. Lub - jeśli jest - to jedynie podrzędne.

Już dziś rusza plebiscyt "Fest Księgarnia", którego laureatów wybiorą czytelnicy - bywalcy autorskich księgarń.

Czytam i przeglądam polskiego Instagrama, szukam po znacznikach jak odebrana została książka Dziewczyna, kobieta, inna Bernardine Evaristo. Szukam głosów poparcia dla moich myśli, sekundujących mi w odczytywaniu tej prozy recenzentów. Trudno z tą książką być samemu, trudno ją czytać bez możliwości odbicia własnych wrażeń we wrażliwości drugiej osoby. Jedno czego jestem pewien, posiadając w domowej biblioteczce angielski oryginał, to to, że polski przekład Agi Zano jest translatorskim mistrzostwem.

Konferencja naukowa Religie w komiksie, wykłady, wystawy, spotkania z autorami, warsztaty twórcze z Edytą Bystroń i Maxem Skorwiderem - program IV Poznańskiego Festiwalu Sztuki Komiksowej jest niezwykle ciekawy. Oby pandemia nie popsuła planów miłośnikom sztuki rysunkowej.

Gdyby nie było na świecie niespełnionych miłości, nie powstałaby większość znanych nam wierszy i piosenek, ba, nawet całych gatunków muzycznych! W książce I (nie) żyli długo i szczęśliwie przeczytamy o tych nieszczęśnikach, którzy na pisaniu smutnych tekstów i listów nie poprzestali.

- Mogę przywołać obraz z książki - chodzi o moją prababcię, która była głową rodziny i zawsze ubierała się na czarno. Była bardzo dobrą kucharką, jak zresztą wszystkie kobiety w mojej rodzinie. Zawsze siedziała u szczytu stołu i patrzyła na wszystkie potrawy tak krytycznie, że człowiekowi całe to fantastyczne jedzenie stawało kością w gardle. Podobnie sytuacja wygląda w Macedonii - mówiła na spotkaniu w Zamku Kapka Kassabova, autorka książki W stronę Ochrydy. Podróż przez wojnę i pokój.

- Jeśli się zatrzęsie polityką historyczną, to te wszystkie zatrute jabłka spadną, bo są fałszywe - mówi Michał Wójcik*, autor książki Zemsta. Zapomniane powstania w obozach zagłady, która ukazała się nakładem Wydawnictwa Poznańskiego.

- Wszystko zależy od tego, na co mam ochotę. Wtedy w głowie jest "klik" - a ja myślę i piszę po kaszubsku. Kiedy z kolei chcę coś napisać po polsku, to myślę po polsku i używam polskich słów - przyznała Małgorzata Wątor, autorka dwujęzycznego, polsko-kaszubskiego tomiku poezji Przeznaczona / Namienionô. Piątkowe spotkanie online z poetką zorganizował Barak Kultury.

- Wzdycha się do prowincji, trochę się ją idealizuje, wiadomo, to wszystko pewnie z oddalenia - ale gdyby nie to oddalenie, może nie pisałoby się o niej wcale. Lubię Poznań, mieszkam tu kilkanaście lat, jestem tu zadomowiony, ale taka jest chyba właściwość mojej wyobraźni, że łatwiej odnajduję się w mniejszej przestrzeni, cichszej, oddalonej - mówi Maciej Płaza*, nagradzany pisarz i tłumacz.

Czwartkowe spotkanie wokół książki Davida Attenborough Życie na naszej planecie. Moja historia zgromadziło piątkę osób, które zajmują się w Polsce problematyką i działalnością ekologiczną. Była to okazja do zapoznania się z lokalną specyfiką tych tematów, a także - polską perspektywą na kwestie globalne.

Obym się myliła i oby film Nomadland z główną rolą niesamowitej Frances McDormanad okazał się tak dobry, jak książka reporterska pod tym samym tytułem, którą napisała - a wcześniej po części przeżyła - Jessica Bruder. To niesamowita opowieść: ciekawa, ale nie ciekawska, wnikliwa, a jednocześnie niesłychanie empatyczna.

- Historia miast to żywy obecnie nurt światowych badań historycznych, w pełni zresztą zrozumiały. To w miastach żyje dziś większość rozwiniętych społeczeństw, one wyznaczają rytm współczesności i zmiany cywilizacyjne - mówi prof. Przemysław Matusik*, historyk, autor czterotomowej Historii Poznania, która ukazała się właśnie nakładem Wydawnictwa Miejskiego Posnania.