Po ubiegłorocznej wizycie w Armenii, jaką odbyliśmy za pośrednictwem Tigrana Mansuriana i jego mistycznej muzyki, Nostalgia Festival kieruje nasze zmysły na północ. Ten październik poświęcimy Estonii, by wraz z jej mieszkańcami świętować 80. urodziny Arvo Pärta - niekwestionowanie największego kompozytora muzyki chóralnej i instrumentalnej tego kraju.

W poznańską Nostalgię, jak zawsze wypełnioną kontemplacją, refleksją i poszukiwaniem ciszy w muzyce, zarówno twórczość, jak i sama osoba Arvo Pärta wpisuje się chyba jeszcze doskonalej niż zapraszani do tej pory artyści, których zawsze przecież łączy silne oddziaływanie poprzez wyciszenie, oszczędność, spokój. Sakralna nie tylko w liturgicznych tekstach, ale też w dogłębnie mistycznym charakterze swojej materii muzycznej, twórczość Pärta trzykrotnie wypełni wnętrze poznańskiej fary. 

Dawne i nowe

Pierwszego wieczoru zabrzmią chyba najbardziej znane i najczęściej interpretowane utwory estońskiego mistrza, uosabiające jego "tintinnabuli" - oryginalnie wypracowany styl kompozytorski, będący równocześnie głęboko przemyślaną filozofią twórczą. Usłyszymy m.in. Fratres czy Für Alina - fortepianową kompozycję, wyznaczającą początek owej autorskiej techniki, w której dźwięki przypominają brzmienie dzwonków. Kształt wybranym na ten koncert utworom nada znany z perkusyjno-fortepianowego kwartetu Kwadrofonik pianista Bartłomiej Wąsik, a także Royal String Quartet oraz zaproszeni goście.

Podczas drugiego koncertu Bartłomiejowi Wąsikowi towarzyszyć będzie Orkiestra Kameralna L'Autunno pod dyrekcją Adama Banaszaka, stanowiąca jeszcze jeden wątek, do którego organizatorzy festiwalu chętnie powracają już kolejny raz. W finale natomiast do instrumentalistów dołączy chór, by wspólnie pozwolić zabrzmieć religijnym utworom Arvo Pärta, w tym m.in. tytułowej kompozycji z ostatniej płyty z jego twórczością, czyli Adam's lament, opartej na tekście świętego Sylwana z góry Atos. Rozwijająca się w tamtejszych klasztorach praktyka medytacyjno-ascetyczna nazywana hesychazmem (od hebrajskiego słowa "hesychia" - uciszenie) jest Pärtowi szczególnie bliska. 

Niezmiennie równolegle do muzycznych dróg Nostalgii biegnie ścieżka filmowa. W trakcie festiwalu zobaczymy zarówno dokumenty o Arvo Pärcie, w tym zapis wizyty artysty w Poznaniu w 1998 roku, jak i obrazy, do których napisał muzykę. Koncertom i pokazom filmowym będą towarzyszyły spotkania, znane już bywalcom Nostalgii jako Rozmowy przy instrumentach i obrazach, a także - wzorem ubiegłej edycji - warsztaty krytyki muzycznej. Na koncerty w poznańskiej farze obowiązują bezpłatne wejściówki (wszystkie zostały już rozdane). Projekcje, spotkania i warsztaty odbędą się w siedzibie Fundacji Malta przy ul. Ratajczaka 44, wstęp wolny.

Magdalena Mateja

• Nostalgia Festival Poznań
• 22-24.10
• program:
• 22.10, g. 20.30 - Arvo Pärt, Alina, wykonanie: Bartłomiej Wąsik - fortepian, Royal String Quartet oraz goście
• 23.10, g. 20.30 - Arvo Pärt, Lamentate, wykonanie: Orkiestra Kameralna l'Autunno, Bartłomiej Wąsik
• 24.10, g. 21 - Arvo Pärt, Adam's Lament, wykonanie: Chór, Orkiestra Kameralna l'Autunno