Trupa młodych amatorów - miłośników teatru - dostaje zaproszenie na zagraniczny wyjazd. Trwają ostatnie próby, pełne zapału twórczego przed występami, gdy nagle okazuje się, że odtwórczyni głównej roli w spektaklu, Shahrzad (Neda Jebraeili), nie może wyjechać. W zagadkowych okolicznościach znika paszport dziewczyny. Cień podejrzenia pada od razu na jej ojca (Amir Jafari), który nie pochwala aktorskiej pasji córki, a o wyjeździe za granicę Iranu nie chce nawet słyszeć.

Przyjaciele z trupy zostają postawieni przed niełatwym dylematem: jechać bez Shahrzad, powierzając jej rolę koleżance, która zna tekst, czy może zrezygnować na znak solidarności wobec dyktatu ojca? Chłopaki z grupy próbują negocjować z ojcem, jak to mężczyźni. Dziewczyny, po krótkiej naradzie, skłaniają się do pozostania w Iranie i wspierania Shahrzad, która sama nie chce wpływać w żaden sposób na decyzję przyjaciół ze sceny. Rozpoczyna się wojna nerwów na słowa i czyny, w ramach dyktatury patriarchatu.

Solidarna postawa dziewczyn przypomina mi, jak aktywistki z centrum feministycznego na wyspie Lauttasaari w Helsinkach wyjaśniały w 1985 roku opresyjny charakter społeczeństwa zdominowanego przez mężczyzn. Naiwnie powątpiewałem w represyjność, dopóki nie zgłosiłem na seminarium magisterskim tematu pracy o emancypacji kobiet w XIX-wiecznej Polsce. Po żarliwym wygłoszeniu przeze mnie wstępu do magisterki profesor spojrzał na mnie zdumiony i ocenił, że to manifest feministyczny, a nie wstęp historyczny. Od tej pory na seminarium przychodził z granatowym krawatem ozdobionym prosiaczkami i literami MCP (male chauvinistic pig, męska szowinistyczna świnia).

Ćwierć wieku później promotor otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Poznania, a ja akurat byłem szefem Teleskopu. Gdy spotkaliśmy się przed studiem poznańskiej telewizji, gwarząc o starych czasach, profesor już nie był tak radykalny w opiniach o emancypacji kobiet. Mogłem mu wtedy podziękować, że dał szansę takiemu oryginałowi zdobyć dyplom na tak kontrowersyjny temat.

Przemysław Toboła

• Film "Naginając reguły" ("Ghaedeye tasadof")
• scen. i reż. Behnam Behzadi
• premiera 30.01